Centrum Badań Kosmicznych PAN

tel. (+48) 224-966-200
Menu

Realizowane projekty w CBK PAN

Od 1970 roku Centrum Badań Kosmicznych PAN wzięło udział w kilkudziesięciu misjach kosmicznych, projektując i wykonując różnego typu aparaturę badawczą. Dotarła ona między innymi na orbitę Ziemi, orbitę Księżyca, powierzchnię Marsa i komety Czuriumow-Gierasimienko, zanurzyła się w atmosferze Tytana (księżyc Saturna). Nowe instrumenty wkrótce rozpoczną swoje misje badawcze na orbicie Merkurego (BepiColombo), Jowisza (JUICE), ścigając kometę (Comet Interceptor), jak również obserwując Słońce (Solar Orbiter), krańce Układu Słonecznego (IMAP) i zagadkowy świat planet pozasłonecznych (ARIEL).

Najliczniejsza grupę naszych instrumentów stanowią spektrometry rentgenowskie i radiowe. Za pomocą tych pierwszych badamy wysokoenergetyczne zjawiska na Słońcu. Instrumentem rentgenowskim był m.in. pierwszy polski przyrząd wysłany w kosmos (misja Wertikal-1). Analizatory radiowe pozwalają nam natomiast charakteryzować środowisko plazmy międzyplanetarnej, w tym szczególnie zjawiska zachodzące w jonosferze Ziemi i otoczeniu innych planet oraz komet.

Projektujemy i wykonujemy podsystemy pomagające rejestrować promieniowanie optyczne. W tej grupie urządzeń są na przykład skanery dla spektrometrów misji Mars Express i Venus Express, systemy precyzyjnego kierowania spektrometrów DESIS i MERTIS. Równie ważne dla naszej działalności są systemy odpowiedzialne za przepuszczanie do detektorów ściśle wybranego zakresu promieniowania – koła z filtrami. Przygotowujemy takie urządzenia dla misji ATHENA i PROBA-3.

Bardzo często CBK PAN kojarzony jest z penetratorami geologicznymi. Nie bez powodu. To właśnie opracowany w CBK PAN penetrator MUPUS wbijał się w jądro komety Czuriumow-Gierasimienko w czasie historycznej misji Rosetta-Philae. Powstałe z naszym udziały operatory gościły także na pokładach ważnych próbników marsjańskich: Fobos-Grut (penetrator Chomik) i InSight (penetrator Kret, misja NASA).

Pośród naszych konstrukcji mechanicznych oddzielną grupę stanowią rozkładane anteny i manipulatory. Bez ich udziały niemożliwym byłoby wykonanie wielu pomiarów radiowymi, jak również trudno byłoby ustawić penetratory nad miejscem ich pracy. Z drugiej strony, projektowane i testowane przez nas manipulatory będą podstawą przyszłych misji serwisowych i wypraw po kosmiczne surowce (w CBK PAN powstaje koparka, za pomocą której pozyskiwany będzie materiał z powierzchni Księżyca).

Jesteśmy także cenionymi w świcie ekspertami z zakresu konstruowania elektroniki odpowiedzialnej za zasilanie i sterowanie instrumentami kosmicznymi. Opracowywane i wykonane przez nas komputery pokładowe i bloki zasilania umożliwiły niezawodne funkcjonowanie m.in. kosmicznych teleskopów Integral i Herschel, czy instrumentu CaSSIS na pokładzie marsjańskiej sondy Trace Gase Orbiter.

Centrum Badań Kosmicznych PAN odpowiadało także za integrację i testy dwóch pierwszy polskich satelitów naukowych: kosmicznych teleskopów „Lem” i „Heweliusz”, wchodzących w skład międzynarodowej konstelacji BRITE. Infrastruktura rozwinięta przy okazji projektu BRITE pozwala nam dzisiaj na samodzielne wykonywanie i testowanie całych nanosatelitów.

Przewiń do góry